මතක මං අතර
විසිවැනි සියවසේ මුල්බගයේ ෂැන්හයි හි උපත ලැබූ ,ඉංග්රීසි ජාතික ක්රිස්ටෝෆ්ර් බන්කිස් සිය දෙමාපියන් අබිරහස් ලෙස අතුරුදන් වීම නිසා අනාත දරුවෙකු සේ එනගලන්තයේ හැදී වාදෙයි. වසර ගණනාවකට පසු ලන්ඩනයේ සුප්රකට රහස් පරීක්ෂකයෙකු බවට පත්වන ඔහු සිය දෙවපියන් අතුරුදහන් වීම පිළිබද අබිරහස විසදීමට නැවත ශාන්න්හයි බාලා යයි.දෙවැනි ලෝක යුද්ධයට පසුබිම් සැකසෙන සමයේ ලන්ඩන් හා ෂැන්හයි නගර අතර දෝලනය වෙමින් ගලා යන ‘මතක මං අතර ‘ කෘතිය මතකය ,කුතුහලය හා තමා අයිති තැනට ආපසු යැමේ පෙලබවිම පිළිබද වන අපුර්ව කතා පුවතකි.
සිතුවමෙන් නෙරපූ කිදුරේක්
සුමුදු නිරාගී සෙනවිරත්නගේ දෙවන කෙටිකථා සංග්රහය වන මෙහි කතා හතක් අන්තර්ගතය. විටෙක යථාර්ථවාදීව මෙන්ම තවත් විටෙක යතරතයේ සිමා ඉක්මවමින්ද ලියැවී ඇති මෙම කෙටිකතා සදහා පුරාණෝක්ති මෙන්ම ඉතිහාසයද බාවිතා කර තිබේ . සමකාලින සමාජයේ ඇතැම් ආකල්ප හා පි
අසිරි සිරිනි 1
අසිනි සිරිනි යනු ලෝකයේ වීවිධ රටවල ,විවිධ තැන්වල, විවිධ සමාජ මට්ටමේ, විවිධ සමාජ මට්ටමේ ගැහනුත්,මිනිසුන් මුහුණ දුන් ජිවිත අත්දැකීම්ය.අප අපගේ ජිවිත කාලය පුරා මුහුණ දෙන අනේකාකාර සිදුවීම් ගොන්න මැද එක් කුඩා සිදුවීමක් , එක් නන්නාදුනන මිනිසෙක් – ගැහැනියක් අපේ මෙතෙක් පැවති ජිවන පිළිවෙල සපුරා වෙනස් මගකට කැදවාගෙන ගොස් තිබෙනවා නේද ? මේ කතා එකතුව තුල ඇත්තේ එවැනි විශේෂිත සිදුවීම්ය, එවැනි මිනිසුන් හා ගැහැණුන් ගැනවිස්තරය. බලන්න , මේ කතා ගොන්න ඔබේ සිතුවිලි කොතරම් වෙනස් කරාවිද කිය.
විරය මිදි පල
GRAPES OF WRATH නැමති මෙම කෘතිය විසිවැනි සියවසෙහි ලොව රචිත විශිෂ්ටතම නවකතා සියය අතුරින් එකකි.1939 දි පුලිට්සර් ත්යාගයෙන් පිදුම් ලද එය , 1962 දි ජෝන් ස්ටේයින්බෙක් වෙත සාහිත්ය පිවෙන සාහිත්ය පිලිබද නොබෙල් තයාගය පිරිනැමීමේ ප්රධාන හේතු සාධකය ලෙස සැලකිණි. ඇමෙරිකානු සාහිත්ය ඉතිහාසය තුල වැඩිම දේශපාලන අන්දොල්න්යකට සහ වාදවීවාදයන්ට පාත්ර වූ එසේම විසිවසෙහි ලොව රචිත අගනාම සාහිත්ය කෘති සියය අතුරින් එකක් ලෙස සැලකෙන එය , ඇමෙරිකානු කම්කරු නීති ප්රතිසංවිධානය කෙරෙහි ඉමහත් බලපැමක් ඇති කළේය. එය වැඩිම ඇමෙරිකානු සාහිත්ය කෘති දහය අතුරින් එක් කෘතියක් ලෙසද සැලකේ.
උත්තම ආලයක කතාවක්
රහසිගත සැගවී සිටිමින් විප්ලවය උදෙසා සිය දිවිය අනතුරේ හෙලා ක්රියාකාරිව සිටිනා විප්ලවවාදීන් පිරිසක්’එකී අරගලයේ නියමුවා සහා නයයචර්යවරයා සමග පෙමින් බ ැදෙනා විප්ලවවදිනියක්’ විවාහකයකු වන නියමුවා සහ ඇය අතර ගලා යන ප්රේමයේ සහ අභ්යන්තර මානසික ගැටුම්’ විප්ලවය සහ කාන්තාව යන තේමාව අලලා ඇලේක්සැනදර කොලොන්තයි විසින් රචිත මේ නවකතාව අරගලය කාන්තාව යන තේමාව අළලා ඇලේක්ස්සන්ද්ර කොලොන්තයි විසින් රචිත මේ නවකතාව අරගලයෙහි කාන්තා භූමිකව මෙන්ම ඒ කෙරේ හෙළනා පුරුෂ දෘෂ්ටිය විචාරයට ලක් කරන්නකි’
රැල්ල
the wave නමින් morton rhue විසින් ලියන ලද මුල් නවකතාව කැලිෆෝනියාවේ උසස් පෙළ ඉතිහාස පන්තියේ සිදුවූ සත්ය සිදුවීමක් ඇසුරු කරගන්නා ලද්දකි. එහි 1969 palo atlo පාසලේ ඉතිහාස ගුරුවරයා වූ ron jones උසස් පෙළ සිසුන්ට දෙවන ලෝක මහා සංග්රහය පිළිබද ඉගැන්වීමේදී ශිෂ්යයකු විසින් ප්රශ්නයක් අසන ලදී . ජර්මන් ජාතිකයන් විරුද්ධ නොවුයේ කුමක් නිසාද යන්නයි.
ධීවර ගීතය
සත්ය කතා පුවතක් පදනම් කරගෙන්න රචිත මේ නවකතාව ආත්ම පරිතයගයයේ මහිමය ලොවට කියපන දාර්ශනික ගද්ය කාව්යයකි’සෝවියට් කිරිගිසියව විසින් බිහි කරන ලද විශිෂ්ටතම සහිතයධරයා වු චින්ගීස් අයීත්මාතොවී සිය නිර්මාණ අතුරින් ප්රියතම කෘතිය ලෙස හදුන්වනුයේ මෙම නවකතාවයි’
සියවසක් පවත්නා දවස
මධයම ආසියානු සුවිසල් ස්ටෙප්ස් තනිතලවත් නිම්හිම් නැති අභයවකාශයත් පසුබිම් කරගෙන රචිත මෙම සුවිශේෂ්ට නවකතාව ඉතිහාසය හා පුරවෘත්ත්යද මුසු කරමින් පශ්චාත් දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේ මෙන්ම ස්ටාලින් පාලනයේ අවසාන භාගයේ කසකස්ථානයේ දුශකර දුම්රිය මංසන්ධියක සේවය කල වැසියන් පිරිසකගේ ජිවන අන්දරය හරහා සෝවියට් පාලනය වෙත හෙලන ලද විචාරාත්මක බල්ල්මකි’එසේම මෙය තවත් අතකින් සෝවියට් දේශය තුල විසු මධ්යම ආසියානු ජනයාගේ සස්කෘතිය හා හර පද්ධති සජීවී ලෙස ගෙනහැර පානා අතිශය සංවේදී නිර්මාණයකි’
මීදි මාරු කතරින්
සාදේ හා ෆෙමිගේ මව හට සිය දිවියෙහි වන්දි ගෙවීමට සිදුවන්නේ ඔවුන්ගේ පියා නිර්භීත පුවත්පත් කලාවේදියෙකු වීමේ වරදටය’ඔවුන්ගේ මවගේ ඝාතනයත් සමගම සිය දරු දෙදෙනා රටින් බැහැර යැවීම හැර අන් විකල්පයක් පියා හටද ඉතිරි නොවෙයි’ එසේම ඔහුගේ ඉරනමද ස්වයං පිටුවහල්විමද සරල හෝ පහසු කාර්යයක් නොවේ’ නයිජිරියානු ඉතිහාසයේ අතිශය දුර්භාගයසම්පන්න යුගයක ඒකාධිපතියෙකු පාලනයට එරෙහිව සිය පන්හිදෙන් සටන් කිරීමේ සාපරාධී වරසට එකී පාලනයේ ගොදුරක් බවට පත් පුවත්පත් කලාවේදියෙකු හා ඔහුගේ දරුවන් දෙදෙනා කේන්ද්ර කොටගනිමින් රචිත මේ නවකතාව ලංකික සමාජයට හුදු සාහිත්ය රසය ඉක්මවා ගැබුරින් සිතන්නට යමක් ඉතිරි කරයි’
කියුබානු විලාපයක මතක සටහන්
අර්නස්ටො චේ ගුවේරා සිය මතක සටහන් අැසුරින් දිනපොත් කිහිපයක්ම රචනා කල අතර, ඔහුගේ මරණින් පසු ඒවා මුද්රත කෘති බවට පත් විය. ප්රථම වරට කියුබාවේදී මුද්රනයෙන් නිකුත් වූ එම කෘති පසුව භාෂා රැසකට පරිවර්තනය කෙරිණි. කියුබානු විප්ලවයේ මතක සටහන් ඇසුරින් ඔහු විසින් රචිත ලිපි එකතුව වික්ටෝරියා ඔර්ටිස් reminiscence of the cuban revolutionary war නමින් ඉංග්රීසි බසට පෙරළන ලදී. එම කෘතිය මුල් වරට ප්රකාශයට පත්වුයේ 1968 දිය. මෙම කෘතිය එහි සිංහල පරිවර්තනයයි.
සූට්කේසය
සුට්කෙසයක් , ඒ තුල ඇති කමකට නැති ලපපට කිහිපයකි. මේ තිස්හත් වසරක ජීවිතය තුල ඔහු උපයාගෙන ඇති දේපලේ පල කෙරිණි. ඔහු සැලකෙනුයේ විසිවැනි සියවස තුල ජාතියන්තර වශයෙන් ඉහවඩාත්ම ජනප්රිය සෝවියට් – රුසියානු ලේකකයන් අතර ඉදිරියේම සිටින්නේ යැයි සැලකෙන සෙර්ගෙයි දෙවල්තොවිගේ මේ කෘතිය තියුණු දේශපාලන විවේචනයක් රැගත් නවකතාවකි.
සුළගින් වැටුණු පත්
අසිරි සිරිනි යනු ලෝකයේ විවිධ රටවල, විවිධ තැනවල, විවිධ වයස් මට්ටමේ , විවිධ සමාජ මට්ටමේ ගැහැනුන්, මිනිසුන් මුහුණ දුන් ජිවන අත්දැකීම්ය.අප අපගේ ජිවිත කාලය පුරා මුහුණදෙන අනේකාකාර සිදුවීම්ය ගොන්න මැද එක් කුඩා සිදුවීමක්, එක් නන්නාදුනන මිනිසෙක් – ගැහැනියක් අපේ මෙතෙක් පැවති ජිවන පිළිවෙල සපුරා වෙනස් මගකට කැදවාගෙන ගොස් තිබෙනවා නේද? මේ කතා එකතුව තුල ඇත්තේ එවැනි විශේෂිත සිදුවීම්ය, එවැනි මිනිසුන් හා ගැහැනුන් ගැන විස්තරය . බලන්න, මේ කතා ගොන්න ඔබේ සිතුවිලි කොතරම් වෙනස් කරාවිද කියා.
මුව මේරු සලමොන්
මුවා මාරු සලමින් ‘නිශ්ශංක විජේමාන්නගේ සයවන කෙටිකථා එකතුව .රාජ්ය සහිතයා සම්මාන, විනෝදය සම්මානය, ගොඩගේ සම්මානය හා ජනතා සහිතය උළෙ කෘතියකි.
පෝලිම
රජය මගින් බෙදා හරිනු ලබනා භාණ්ඩ ගැනීමට දින ගණනාවක් බලා සිටිනා මිනිස් පොලොමක්. අපේක්ෂාව භංගත්වය අතෘප්තිය,ඉවසිල්ල යනුවෙන් වරුනැගෙනා යටහත්බව සහ ඒ අවසන පැන නැගෙන නොඉවසිල්ල සහ කෝපය මෙන්ම මානව සබද්තාවන්හි සංකීර්ණත්වය විදහා පෙන්වන කෙටි සංවාද පෙළක්.
අසිරි සිරිනි 6
අපි හුගක් දෙනෙක් අපේ ජිවිත කාලේ පුරාවට කරන්නේ අපේ මග හැරුණු සහකරුවාව සොයන එක අපි ගැහැනියක වශයෙන් ඉපදුනොත් පිරිමියෙක් වශයෙන් ඉපදුනොත් අපට උපතේදීම අපේ පිරිමි භාගය අහිමි වෙනවා’ පිරිමියෙක් වශයෙන් ඉපදුනොහොත් අපට උපත්දිම අපේ ගැහැණු භාගය අහිමි වෙනවා’ ඉතින් අපිට අපේ අනෙක් අර්ධය නැතිව ජිවත් වෙන්න බැහැ ‘ අපේ ජිවිතේ මේ අඩුව පුරවගන්නා අදහසින් ජිවිත කාලය පුරාම අපි නොයෙක් දේවල් කරනවා’
අසිරි සිරිනි 5
අසිරි සිරිනි යනු ලෝකයේ විවිධ රටවල විවිධ තන්වල් විවිධ වයස් මට්ටමේ විවිධ සමාජ මට්ටමේ ගැහැනුන් මිනිසුන් මුහුණ දුන් ජිවින අත්දැකීම්ය ‘ අප අපගේ ජිවිත කාලය පුරා මුහුණ දෙන අනේකාකාර සිදුවීම් ගොන්න මැද එක කුඩා සිදුවීමක් එක නනදුනන මිනිසෙක් – ගැහැනියක් අපේ මෙතෙක් පවතී ජිවන පිළිවෙල සපුරා වෙනස් මගකට කැදවාගෙන ගොස් තිබෙනවා නේද මේ කතා එකතුව තුල ඇත්තේ එවැනි විශේෂිත සිදුවීම්ය එවැනි මිනිසුන් හා ගැහැනුන් ගැන විස්තරය ‘ බලන්න මේ කතා ගොන්න ඔබේ සිතුවිලි කොතරම් වෙනස් කරවිද කියා’
අසිරි සිරිනි 4
අසිරි සිරිනි යනු ලෝකයේ විවිධ රටවල විවිධ තන්වල් විවිධ වයස් මට්ටමේ විවිධ සමාජ මට්ටමේ ගැහැනුන් මිනිසුන් මුහුණ දුන් ජිවින අත්දැකීම්ය ‘ අප අපගේ ජිවිත කාලය පුරා මුහුණ දෙන අනේකාකාර සිදුවීම් ගොන්න මැද එක කුඩා සිදුවීමක් එක නනදුනන මිනිසෙක් – ගැහැනියක් අපේ මෙතෙක් පවතී ජිවන පිළිවෙල සපුරා වෙනස් මගකට කැදවාගෙන ගොස් තිබෙනවා නේද මේ කතා එකතුව තුල ඇත්තේ එවැනි විශේෂිත සිදුවීම්ය එවැනි මිනිසුන් හා ගැහැනුන් ගැන විස්තරය ‘ බලන්න මේ කතා ගොන්න ඔබේ සිතුවිලි කොතරම් වෙනස් කරවිද කියා’
සුදු කළු
සත්ය වශයෙන්ම බට්ටිච්ච්කු වන් අහිංසක කළු මිනිසකුගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටිමින් සමාජ අපවාදයටද , ෛවරයටද පාත්ර වන ස්ක්වුට්ගේ දැකීම තුළින් ගොඩනැංවෙන මේ අපුරු නවකතාව කලාතුරකින් කියවන්නට ලැබෙන රසවත් කෘතියකි TO KILL MOCKING BIRD අතිශයින්ම රසාලිප්ත වූ නවකතාවකි . මනුෂ්යත්වය පිලිබද ජීවාත්මක අවබෝධයකින් යුතුව එය ලිය ඇත.
රුසියානු ගම්මද්දේ චාරිකාවක්
මිට කලින් සිංහලට පරිවර්තනය වී නොතිබුණු , පවුස්තොවිස්කිගේ කෙටිකතා දහයක් මෙහි අඩංගු වන අතර , මෙම කතා පෙළ ඔබට නවමු අත්දැකීමක් හා ආස්වාදයක් ගෙන දෙනු නොඅනුමානය. මේ හැම කතාවකටම පාදක වූ වීරයන් වන්නේ සාමානය රුසියනුවන්ය. ඒවායෙහි, රුසියානු ගැමි පරිසරයේ අලංකාරය විස්තර කොට ඇති ආකාරයට අතිශය ආක්ර්ශ්නිය. වන්නේය.කතා පෙළ අවසානයේ ප්වුස්තොවිස්කි විසින් රචිත ස්වයං චරිතාපදාන සටහනකද ඉදිරිපත් කොට ඇත. මොස්ක්වී නුවර ලුමුම්බා මිත්රත්ව විශ්වවිද්යාලයෙන් උසස් අධයපනය ලැබූ ආචාරය ජයන්ත ලාල් රත්නසේකර විසින් ඉදිරිපත් කරන මෙම පරිවර්තනය , සෘජුවාම රුසියානු බසින් සිංහලට නගන ලද්දකි.
අසිරි සිරිනි 7
“පිළිකාවක් එක්ක සටන් කරන කෙනෙකුට මට කියන්න තියෙන්නේ මෙච්චරයි. අවුරුදු දෙකක ඒ ගමන ඉවසීමෙන් යන්න – ඔබේ ප්රතිකර්ම අවසන් වුනාම කොන්දේ ආපහු තිබුනා වගේම ලස්සනට හැදෙනවා. සිරුරත් ආපසු තිබුනා වගේම යථා තත්වයට පත්වෙනවා. කරන්න බැරි දෙයක් වගේ මුලින් පෙනුනත් ඔබට ඇත්තෙන්ම ඒ සටන ජයගන්න පුළුවන්. මම එක කළා . ඔබත් උත්සාහය අතාරින්න එපා.
අසිරි සිරිනි 2
අසිනි සිරිනි යනු ලෝකයේ වීවිධ රටවල ,විවිධ තැන්වල, විවිධ සමාජ මට්ටමේ, විවිධ සමාජ මට්ටමේ ගැහනුත්,මිනිසුන් මුහුණ දුන් ජිවිත අත්දැකීම්ය.අප අපගේ ජිවිත කාලය පුරා මුහුණ දෙන අනේකාකාර සිදුවීම් ගොන්න මැද එක් කුඩා සිදුවීමක් , එක් නන්නාදුනන මිනිසෙක් – ගැහැනියක් අපේ මෙතෙක් පැවති ජිවන පිළිවෙල සපුරා වෙනස් මගකට කැදවාගෙන ගොස් තිබෙනවා නේද ? මේ කතා එකතුව තුල ඇත්තේ එවැනි විශේෂිත සිදුවීම්ය, එවැනි මිනිසුන් හා ගැහැණුන් ගැනවිස්තරය. බලන්න , මේ කතා ගොන්න ඔබේ සිතුවිලි කොතරම් වෙනස් කරාවිද කිය.
කළු කිරිල්ලි
කළු මාරු සලමන් ‘නිශ්ශංක විජේමන්නගේ පස්වන කෙටිකථා කෘතියය.කෙටිකථා නවයකින් සාන්විත මෙය ඔහුගේ කලාංගයක් ලෙස කෙටිකතාව තමන්ටම අනන්ය වු මාර්ගයක් තුල වැඩි වර්දනය කරලු ගමන්මගෙහි වැදගත් සලකුණක් සටහන් කල කෘතියකි.
තිත්ත සීනි
නිශ්ශංක විජේමන්නගේ පළමු කෙටි කතා එකතුව.1993 වසරේ මුලින්ම පලවූ එය එම වසරේ උඅව පළාත් සහිතය උළලේ හොදම කෙටිකථා කරතිය ලෙස සම්මානයට පඅතර විය . කෙටිකථා අටකින් සමන්විත ‘තිත්ත සිනි කිය පටක විචාරක අවදානය බෙහෙවින් නතුකර ගත්තකි .
සමුදුර යාතිකාව
මගේ ආදරණිය මර්චාන් ‘ මේ හද එළියෙන් මං ඔයාගේ මුනේ පැතිකඩ දිහා බලනවා මගේ පුතේ’ අහිංසක නින්දකින් වැහිලා තියෙන ඔයාගේ අැහි පිහාටු හරියට හැඩේට ඇදපු අකුරු මෝස්තරයක් වගෙයි’ ”මගේ අත අල්ලගන්න . කිසිම නපුරක් වෙන්නේ නැ ” කියලා මං ඔයාට කියනවා.
දල රෙදි සහ කාසි සළු
නිශ්ශංක විජේමන්නගේ දෙවන කෙටිකථා කතා එකතුවයි’1994 වසරේ මුලින්ම පලවූ එය 1995 වසරේ පවතී ස්වාධින සහිතය සම්මාන උළෙලේ වසරේ හොදම කෙටිකථා හතකින් සමන්විත දල රෙදි සහ කසී සළු කෘතියේහි එන පොර කුකුළා කෙටිකතාව ලෙස අද බොහෝ විචාරකයෝ සලකති’
රූ චායා
මට ඔයා නැතුව ජීවත්වෙන්න බැහැ චායා. පින් සිද්ධවෙයී මට මේ දුක තවත් උහුලන්න බැහැ අනේ මට හිනාවෙන්න මතක්වෙන්නේ නැහැ රත්තරන් මට බායයී ඔයා කොයිවෙලේ හරි ඇත්ත දැනගෙන මාව දාලයයි කියලා.
විකෘත අංගාර
එය විසිපස් වන සියවසයී.දියුණු වූ තාක්ෂණය ජීවය යනු කුමක් දැයි යළි නිර්වචනය කර තිබුණි මානව විඤ්ඤාණය දැන් මොළයේ ගබඩා කර තැබිය හැකිය නව සිරුරක් තුළට බාගත කර හැකිය. මේ නිසා මරණය යනු තිරයේ කුඩා තිගැස්මක් පමණක් විය.
උමං සොහොන
මිනී වලවලවලින් මැරුණු මිනිස්සුන්ගෙ ඇටකටු හොරකම් කරගෙන ගුප්ත සුර හදන අස්ථි සිත්තරු ගැන ජෝර්ඩානුයී අබීයී එක්ක නිවාඩුවකට නිවි ඔර්ලින්ස් නගරයට ගියාට පස්සෙයී.
ගිම්හානයේ පොරොන්දුව
මුළුතැන්ගෙයි කුඩා කවුළුවල වූ රතු පැහැ කපු තීර රෙදි ඇදිය යුතු දෑයී ඇය කල්පනා කර තිබුණද අනතුරුව එසේ නොකළ යුතු යැයී ඇය තීරණය කර තිබිණි.
ඒක රහසක්
ඔව් ඒක තාත්තලාගෙයී බබාලාගෙයී රහසක්…ඒක කාටවත් කියන්න බෑ…වයස අවුරුදු හතරක් වූ කැරොලිනා කියන්නේ අමුතු දේවල්ය.